سياهك كارنال (Karnal bunt)
اين بيماري كه گاهي سياهك جزئي (partial bunt) و يا سياهك هندي ناميده شده است براي اولين بار در منطقه كارنال پنجاب هند (1931) ديده شد و امروزه از ايران، پاكستان، افغانستان، مكزيك، آمريكا و عراق گزارش شده است. در ايران براي اولين بار در سال 1375 از مناطق جنوبي كشور گزارش شده است. اين سياهك علاوه بر گندم معمولي به گندم دوروم و تريتيكاله حمله مي‌كند و چاودار هم در مطالعات آزمايشگاهي حساس بوده است. كيفيت بذر در اثر بيماري كم مي‌شود، ولي بر كميت و كاهش عملكرد تاثير چنداني ندارد.
نشانه‌هاي بيماري
دانه‌هاي در حال تشكيل گندم به طور اتفاقي مورد حمله قرار گرفته و به طور ناقص به سور‌هاي سياهك تبديل مي‌شوند. به همين دليل به آن سياهك جزئي مي‌گويند. آلودگي معمولا در تعداد كمي از دانه‌ها در يك سنبله ديده مي‌شود و تمام سنبله‌هاي يك گياه آلوده نمي‌شوند. تشخيص سنبله‌هاي آلوده از سالم مشكل است و دانه‌هاي آلوده موجب بد شكلي مشخص در پوشه‌ها نمي‌شوند. معمولا دانه‌هاي آلوده فقط به مقدار جزئي و از انتهاي جنيني بذر از بين مي‌روند. ممكن است سور‌هاي بزرگي در امتداد شيار دانه تشكيل شوند و حتي در مواردي تمام دانه را احاطه كنند. پريكارپ نازكي كه سور‌هاي پر از تليوسپور را احاطه مي‌كند به هنگام برداشت به راحتي پاره مي‌شود و تليوسپور‌هاي قهوه‌اي مايل به سياه آنها كه بوي ماهي گنديده را متصاعد مي‌كنند، آزاد مي‌شوند.
عامل بيماري قارچ Tilletia indica (syn.: Neovossia indica) است كه تليوسپور‌هاي بزرگ، كروي، قهوه‌اي تيره به قطر 49-22 ميكرومتر را توليد مي‌كند. تليوسپور‌ها داراي زائده‌هايي هستند كه انتهاي آنها صاف است و توسط غلاف غشايي ظريفي پوشيده شده‌اند. با حوانه‌زني تليوسپور‌ها پروميسيليوم ضخيمي خارج مي‌شود كه در انتهاي خود داراي تعداد زيادي اسپوريدي اوليه (128-32 عدد و اغلب بيش از 100 عدد) است. بر خلاف بقيه سياهك‌ها، اسپوريديوم‌هاي اوليه آميزش پيدا نمي‌كنند، بلكه مستقيما جوانه زده و ريسه‌ها يا اسپوريديوم‌هاي ثانويه را توليد مي‌كنند كه تك هسته‌اي بوده و با فشار آزاد مي‌شوند.
بيولوژي
تليوسپور‌ها در سطح بذر و خاك بقا مي‌يابند. تليوسپور‌هاي خاكزاد منبع اصلي اينوكولوم اوليه هستند و در پاسخ به رطوبت جوانه زده و اسپوريديوم‌هاي اوليه و ثانويه را توليد مي‌كنند. اسپوريديوم‌ها توسط جريانات باد پخش مي‌شوند و از طريق نفوذ مستقيم به پوشه‌ها و ديواره تخمدان موجب آلودگي سنبلك‌ها مي‌شوند. شرايط ايده‌آل براي آلودگي هواي خنك (22-18 درجه سلسيوس) و بارندگي، آبياري باراني و يا رطوبت بالا است (رطوبت نسبي بيشتر از 70 درصد و پوشش ابري با بارش‌هاي مكرر براي توسعه بيماري بسيار مناسب هستند). آلودگي‌ها منجر به تبديل بخشي از دانه در حال تشكيل و يا گاهي تمام آن به توده‌هاي سياه رنگ تليوسپور‌ها مي‌شود. به هنگام برداشت، پريكارپ پوشاننده تليوسپور‌ها پاره شده و موجب آزاد شدن تليوسپور‌ها مي‌شود كه در سطح بذر‌هاي سالم و يا خاك قرار مي‌گيرند. بذر‌هاي آلوده به طور جزئي اغلب قدرت حوانه‌زني خود را حفظ نموده و گياهان سالم توليد مي‌كنند.
تليوسپور‌ها تا 4 سال هم زنده مي‌مانند. كود دهي بالاي ازت و آبياري باراني هم به افزايش بيماري كمك مي‌كند.
كنترل
كنترل سياهك هندي گندم بسيار مشكل است. ضد عفوني بذر‌ها با مواد شيميايي براي كنترل آلودگي بذر‌زاد موثر است، ضمن اينكه استفاده از برخي از قارچكش‌ها در زمان خوشه دهي (بنزيميدازول‌ها و قارچكش‌هاي آزول‌دار) گياه را از آلودگي حفظ مي‌كند. حساسيت ارقام مختلف گندم در برابر بيماري متفاوت بوده و حساسيت ارقام دوروم و تريتيكاله از گندم معمولي كمتر است. برقراري قرنطينه براي جلوگيري از ورود و يا پخش عامل بيماريزا بسيار موثر است. در بعضي از موارد كه ميزان نمونه كم است، اسپور‌هاي موجود در سطح بذر‌ها را مي‌توان با ضد عفوني بذور در محلول 5/1 درصد هيپوكلريت سديم همراه با Tween 20 و با تكان دادن به مدت 10 دقيقه و شستشوي بعدي آنها حذف نمود. تناوب 2 ساله، مديريت آبياري و اجتناب از كود دهي زياده از حد موجب كاهش بيماري مي‌شود. آتش زدن بقايا يا حرارت دهي خاك با پوشاندن خاك توسط پوشش پلاستيكي موجب افزايش دماي خاك در عمق 10 سانتيمتري خاك شده و توان زنده ماندن آنها را كم مي‌كند.
نظرات شما عزیزان:
برچسب‌ها: سیاهک سیاهک کارنال Karnal bunt سیاهک کارنال گندم تلیوسپور سیاهک سنبله گندم سیروس هنرور siroos honarvar
اپلیکیشن گل و خانه (قسمت اول) دانلود اپلیکیشن آشنایی با گیاهان دارویی دانلود رایگان جزوه نماتد شناسی استاد قوستا کتاب اشنایی با گیاهان دارویی و معطر دانلود کتاب افات وبیماری های سیب زمینی سياهك كارنال (Karnal bunt) سياهك پاكوتاه گندم (Wheat dwarf bunt) علف های هرز ( کنترل علف های هرز) مقدمه ای بر علف های هرز نماتود های مولد غده (گره) ریشه Root-knot nematodes سياهك معمولي گندم (Wheat common bunt) كنترل زنگ‌ها زنگ نواري يا زرد گندم (Stripe or yellow rust) زنگ قهوه‌اي يا برگي گندم (Brown or leaf rust) بیماری زنگ ساقه گندم (Black or stem rust) تفاوت های بیوتکنولوژی کشاورزی و اصلاح نباتات رشته تحصیلی بیوتکنولوژی سن گندم کنترل بیولوژیک آفات جایگاه افت و حشره در کشاورزی فلفل آنغوزه پرورش و تکثیر علمی و عملی زنبور تریکوگراما و میزبان واسط (سیتوتروگا) رزماری (اکلیل کوهی) سایت اسلاید اسکین طراح قالب وبلاگ حرفه ای با امکانات عالی
آمار
وب سایت: